آسیب شناسی تدلیس در ازدواج
تدلیس
تدلیس در ازدواج
آسیب شناسی فریب در ازدواج
فریب در ازدواج از نگاه اجتماعی
فریب در ازدواج از نگاه روانشناسی
فریب در ازدواج
دانلود تحقیق فریب در ازدواج
آسیب شناسی تدلیس در ازدواج
دانلود تحقیق رشته حقوق
آسیب شناسی تدلیس در ازدواج
چکیده:
در این نوشتار، تدلیس، فریب، خدعه، دروغ و عناوین مشابه آن، به شگردها و اعمال غیرمتعارف، نابهنجار و گاه مجرمانه ای ناظر است که با هدف مخفی ساختن عیوب و نقایص موجود یا ابراز دروغین اوصاف و کمالات مفقود توسط یکی از متقاضیان ازدواج علیه طرف مقابل در اوان شکل گیری خانواده صورت می گیرد. این نوشتار بر آن است تا از منظری آسیب شناسانه و با رویکردی روان شناختی- اجتماعی برخی از مهم ترین پیش زمینه های روانی، فرهنگی، اجتماعی و آثار و پیامدهای مشهود فردی و اجتماعی و نیز راههای کاهش و مقابله با این آسیب اجتماعی را بررسی و تبیین کند.
واژگان کلیدی:
تدلیس
تدلیس در ازدواج
آسیب شناسی فریب در ازدواج
فریب در ازدواج از نگاه اجتماعی
فریب در ازدواج از نگاه روانشناسی
مقدمه
تدلیس، باب تفعیل و از ماده «دَلَسْ» و «دَلْسْ» به معنای ظلمت و تاریکی، نیرنگ و عیب پوشی است و مُدَلّس کسی است که با اقداماتی، واقع را از نظرها می پوشاند، آن چنانکه تاریکی، چشم را از دیدن مانع می شود. (دهخدا،1373: ج4؛ الطریحی، 1362: ص71، ج4 ؛ جعفری لنگرودی، 1378: صص179-177، ج2) معنای اصطلاحی آن نیز تمایز آشکاری با معنای لغوی ندارد. مطابق ماده 438 ق.م تدلیس عملیاتی است که موجب فریب طرف قرارداد شود. تدلیس در نکاح[1] که موضوع این نوشتار است به معنی توسل به اعمال و شیوه های متقلبانه و فریب کارانه برای پوشاندن یا کتمان نقص و عیب موجود در یکی از زوجین یا انتساب اوصاف کمالی و ویژگی های مرجّح به یکی از آن دو که فی الواقع فاقد آن است.
این پنهان کاری و خلاف واقع نمایی، اعم از اینکه از سوی یکی از طرفین یا هر دو، از ناحیة شخص آنها یا افراد واسط واقع شده باشد، باید به گونه ای خلاف انتظار، غیرمتعارف و مسامحه ناپذیر و در جهت گیری ارادی فرد به ازدواج تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، فضای کنش را آن چنان غبار آلود و مشتبه سازد که عادتاً امکان تشخیص واقع از غیر آن میسور نباشد. تدلیس از نظر برخی فقها مطلق فریب کاری نیست، بلکه همان تخلف از شرط صفت مصطلح در فقه و حقوق است؛ یعنی تدلیس در مورد اوصافی صادق است که بنا و رویه عرف، اقتضای عادی قرارداد مورد انعقاد، خواست و تمایل طبیعی و متعارف طرفین بر ملاحظه وجود یا عدم آن استقرار یافته باشد. از این رو، مطلق پنهان کاری یا خلاف گویی از هر طریق، با هر انگیزه، در هر سطح و به هر شکل تدلیس محرّم شمرده نمی شود.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
واژگان کلیدی: 3
معنای لغوی و اصطلاحی تدلیس 3
شرایط تدلیس 4
1 عنصر مادی 4
2 عنصر معنوی 5
3 تصنعی و گذرا بودن متعلق تدلیس 5
4 منفعت بودن ویژگی مستور 5
5 غیرمتعارف بودن عیب مذکور 6
6 علم فرد به وضعیت خویش 6
7 توجیه ناپذیری و حساسیت برانگیزی منقصت مستور 6
8 تدلیس کننده طرف قرارداد باشد 6
صور اظهار تدلیس 6
تدلیس به سه صورت اثباتی، سلبی و تردید و ابهام امکان وقوع دارد: 7
الف) صورت اثباتی 7
ب) صورت سلبی 7
ج) صورت تردید و ابهام 8
انواع تدلیس 8
تدلیس در شخص طرف قرارداد 8
تدلیس در ویژگی های فیزیکی 8
تدلیس در ویژگی روحی روانی 8
تدلیس در ویژگی های تربیتی و اخلاقی 9
تدلیس در هویت تاریخی 9
تدلیس در وضعیت اجتماعی 9
تدلیس در وضعیت اقتصادی 9
تدلیس در وضعیت سیاسی 9
علل و زمینه های فردی و اجتماعی تدلیس 9
ضعف جامعه پذیری مطلوب 10
ضعف تعلقات دینی 11
عدم توجه به کارکرد ارزش ها 12
شر و شور جوانی 12
خودگرایی و جامعه گریزی 13
آموزش و یادگیری 13
توهم محمل های توجیهی 14
مجموعه شگردهایی که افراد محتملاً در چنین شرایطی آگاهانه یا ناآگاهانه بدان تشبث شده و عمل خویش را موجه می سازند، از این قرار است: 15
مغالطه حد میانه 15
مغالطه بزرگ نمایی اوصاف مثبت 15
مغالطه ناچیزانگاری عیب های آشکار 15
مغالطه تنقیص 15
مغالطه تمجید 16
مغالطه تطمیع 16
مغالطه سنت گرایی 16
مغالطه سنت گریزی 16
مغالطه تعمیم 16
مغالطه تهدید یا توسل به زور 16
مغالطه نسبی انگاری امور مطلق 17
مغالطه سوء تفسیر 17
مغالطه دل سوزی 17
مغالطه توجیه عمل با توسل به ارزش های والاتر 17
مغالطه شنونده باید عاقل باشد 17
مغالطه هدف وسیله را توجیه می کند 17
مغالطه مراعات حال طرف 18
مغالطه جبران 18
انگاره های قالبی مثبت 18
کل نگری جهت دار 19
تعارض شناختی 20
ناهمسویی میان ارزش ها و تمایلات 21
اختلالات شخصیتی 22
فرافکنی روحیات انتقامی 22
خوف واکنش های غیرمنتظره 24
سابقه ذهنی مثبت 24
وجود نگرش های مشابه 25
ارتباطات با واسطه و اثرات هاله 26
تعلق خاطر افراطی 27
یأس از توفیق 27
گریزناپذیر شدن ازدواج 28
ضعف حساسیت فرهنگ عمومی 29
پیچیدگی محیط و محدودیت های شناختی 29
ناهمسویی سطوح هنجاری 31
ناهمسویی میان اهداف و وسایل 32
تمهیدات ساختاری 33
اعطای فرصت 34
گزینش عقلانی 36
ضعف کنترل اجتماعی 36
راههای مهار تدلیس 37
فهرست منابع: 39
پی نوشتها 40